Emiel van Straalen - Opgerolde boom
(dit werk bestaat niet meer - de natuur heeft de plaats weer ingenomen)

Electrisch gereedschap: agregaat, haakse slijptol, haspel, decoupeerzaag, kettingzaag, boormachine, hobby slijptol. Handgereedschap: koevoet, takkenschaar, telescooptakkenzaag, houthiep, kleine bijl, ijzerzaag, engelse sleutel, passende sleutels voor alle moeren. Extra middelen: waterzak (drinkwater, waswater), EHBO-doos, fiets, stoel, washandje, zeep, spiegeltje, scheergerei, dekzeilen.

In een bos verwacht je bomen. Uiteraard, zou je zeggen! De meeste bomen staan er rechtop, al zie je hier en daar omgewaaide bomen. Tegenwoordig laten de bosbeheerders de bomen liggen als ze zijn omgewaaid, met als beoogd effect dat daardoor andere levenssoorten kansen krijgen en er een natuurlijk rijk gebied ontstaat. Laat de natuur haar gang gaan en het komt goed!

Een normaal bos is verticaal. Als er tijdens een storm heel veel bomen zijn omgewaaid, spreken we modieus van een horizontaal bos. Bestaan er ook opgerolde bossen? Als je wandelt in Knarbos-West dan kom je daar langs het pad een opgerolde boom tegen. Omdat dat zo’n ongebruikelijke situatie is, komen er door de verwondering direct vragen naar boven. Zoals: wat is het eigenlijk? Waarom staat hier een opgrolde boom? Hoe is het gedaan? Leeft de boom nog? Heeft het een doel? Wat voor een boom is het eigenlijk, of was het? – Het is een esdoorn.

Het duurt even voordat je ziet wat het is, voordat je de vorm begrijpt. En tijdens het kijken, gaan je ogen terug in de tijd: je probeert namelijk na te gaan hoe het gemaakt is, hoe het proces is geweest. Tijdens dat kijken probeer je de film van het maakproces terug te draaien, m.a.w. je rolt in je fantasie de boom weer terug, stukje voor stukje, scharnier voor scharnier, de boomstukken in je hoofd aan elkaar zagend, net zo lang tot hij weer rechtop staat, m.a.w. hier ontrolt voor je ogen het verleden.

Je wordt bij het kijken voorlopig nog geholpen door de open ruimte en de spaanders, waardoor je je kunt voorstellen hoe hier iemand (of waren het meer mensen?) een gigantisch gevecht heeft geleverd met een esdoorn; dat die persoon hier zelfs geslapen heeft. Tegelijk realiseer je je dat die open plek er over een paar jaar niet meer is, dan heeft het bos de ruimte weer ingenomen, dan zijn alle spaanders verdwenen – dan is de opgerolde boom gewoon een vreemde boom in het bos.Waarom staat hier een opgerolde boom? Is het ergens voor gebruikt? Is het misschien een groeiexperiment? Moest er ruimte gemaakt worden?

Je kunt zoeken naar een reden, maar het is moeilijk om er een te vinden. Misschien is dat nog wel het bijzonderste van dit object: het is er zomaar. We zoeken in onze maatschappij voortdurend naar betekenis, naar functie, het doel! En dan kom je in een bos iets tegen dat door mensen tot stand is gekomen – maar geen doel heeft. Verwarrend.

Emiel van Straalen, 2007



Foto - 2007: Elsa Blaaser

Foto - 2007: Michel Bongertman

Foto - 2007: Hein Walter

Foto - 2009: Hein Walter